Thema’s
Tijdschema
8.30u – 8.45u
8.45u – 9.30u
Omschrijving
Veel handboeken psychologie en ontwikkelingspsychologie staan vol met interessante inzichten uit de voorbije 150 jaar, maar welke inzichten zijn vandaag nog relevant? En welke takken in de psychologie worden onderbelicht als je enkel naar cognitieve psychologie of ontwikkelingspsychologie kijkt? Pedro De Bruyckere, Casper Hulshof en Liese Missinne deden de oefening in hun nieuwe boek en Pedro probeert 342 pagina’s samen te vatten in deze sessie.
Bio
Pedro De Bruyckere (PhD, 1974) is verbonden aan de Arteveldehogeschool in Gent en de Universiteit Leiden. Hij schreef onder andere (mee) Jongens zijn Slimmer dan Meisjes, Klaskit en Juffen zijn Toffer dan Meesters. Hij blogt op xyofeinstein.be en TheEconomyOfMeaning.com.
9.40u – 10.30u
Omschrijving
Tegenwoordig is evidence-informed werken een populaire onderwijsterm die onder meer door de Inspectie van het Onderwijs flink wordt toegejuicht. Uiteraard is het gebruik maken van wetenschappelijke inzichten in de praktijk een goed (en op het eerste gezicht ook eenvoudig) idee, maar blijkt dit in de realiteit soms toch wat complexer dan gedacht. In deze sessie nemen we u graag mee in het proces wat wij als basisschoolteam hebben doorlopen van ‘evidence’ naar ‘practice’ in ons rekenonderwijs. De belangrijkste succesfactoren en mogelijke valkuilen komen hierbij uitgebreid aan bod. Hoe kiest u de goede aanpak? Hoe neemt u het team hierin mee? Hoe zorgt u dat het onderwijs structureel (en niet incidenteel) verbetert? Wat zijn hiervan de resultaten? Zomaar een greep uit de vragen waarop we een geïnformeerd antwoord zullen proberen te formuleren.
Bio
Sarah Bergsen is schoolleider bij basisschool ‘t Palet te Heeswijk-Dinther. Voorheen heeft zij gewerkt als docentenopleider en onderwijsadviseur bij Mastery Learning, Academica Business College en de Fontys hogescholen.
Omschrijving
De focus van onderzoek naar gezondheid heeft gedurende lange periode een curatieve insteek gehad. De traditionele psychologie richt zich op problemen en gebreken, waaronder stress en burn-out. Onder invloed van de positieve psychologie is naast aandacht voor de gebreken er meer aandacht gekomen voor wat goed gaat, welke factoren een rol spelen en hoe we dat verder kunnen ontwikkelen. De laatste decennia is het onderzoek naar bevlogenheid toegenomen.
Wat houden de begrippen stress en bevlogenheid in? Welke aspecten spelen een rol? Welke invloed heb ik zelf? Wat helpt?
Bio
Dr. Kilian Wawoe (1972) studeerde af in de Human Resources management aan de vakgroep Organisatiepsychologie aan de Universiteit Utrecht. Hij startte als management trainee bij ABN AMRO. Hij werkte daar in verschillende Senior Human Resources functies in Nederland, België, Monaco en India. Naast zijn werk bij ABN AMRO werkte Wawoe aan een proefschrift over prestatieverbetering bij teams aan de Vrije Universiteit, waarop hij in 2010 promoveerde.
Dr. Kilian Wawoe was als personeelsmanager werkzaam bij de ABN AMRO. Ondanks dat hij deel uit maakte van het systeem verliet hij de bank uit onvrede met de bonuscultuur. Kilian begon de werking van bonussen te onderzoeken en constateerde dat ze niet aanzetten tot meer motivatie of betere prestaties. Een goed gesprek tussen medewerker en leidinggevende is van groter belang. Daarom mogen we wat Kilian betreft de bonussen afschaffen. In zijn boek ‘Bonus’ (2010) vertelt hij over zijn opgedane kennis over bonussen binnen het bankwezen en bracht daarnaast in 2017 het boek ‘Het Nieuwe Belonen’ uit.
Kilian Wawoe is verbonden als parttime docent Human Resources Management aan de Vrije Universiteit van Amsterdam. Daarnaast heeft hij zijn eigen bedrijf op het gebied van organisatieontwikkeling en is hij een veelgevraagd spreker in de media op het gebied van Human Resources, De Psychologie van de bankencrisis, Geld & Geluk en prestatieverbetering van teams in organisaties.
Omschrijving
Waarom zijn we ooit gestart met executieve functies?
Welke acties en onderzoeken hebben de afgelopen jaren plaatsgevonden binnen de school?
Welke onderliggende theorieën zijn van toepassing?
Hoe is de ‘leerlijn’ een onderdeel van het DNA van de school geworden?
Welke functie hebben de executieve functies en de cognitieve functies nu binnen de school?
Wat is de meerwaarde van het breinleren voor de leerlingen? En wat levert het de leerkrachten op?
Bio
Vanuit een technische achtergrond heb ik 20 jaar geleden de overstap gemaakt naar het basisonderwijs. Tijdens mijn opleiding aan de PABO ben ik als zij-instromer op de Waai aan de slag gegaan. Na 6 jaar voor de klas gestaan te hebben, heb ik de overstap gemaakt naar de leerlingenzorg.
Op dit moment ben ik zorgcoördinator en stuur ik het zorgteam aan. Vanuit die rol heb ik het praktijkonderzoek met het team actief meegemaakt.
De laatste jaren heb ik me toegelegd op ‘leren leren’ en cognitieve functies en heb ik diverse opleidingen gevolgd bij het Feuerstein Kenniscentrum en ICELP. De daar opgedane kennis rondom ‘leren leren’ en cognitieve functies heb ik vervolgens samen met collega’s vertaald naar de klas.
Omschrijving
Het leesonderwijs in Nederland staat zwaar onder druk. Uit internationale onderzoeken blijkt dat er werk aan de winkel is. Mede hierdoor ontstaan op dit moment veel leesoffensieven, deltaplannen en andere overgedramatiseerde reddingsacties. In veel gevallen worden daarbij antwoorden bedacht zonder eerst de juiste vragen te stellen. En acties ingezet zonder na te gaan of er sprake is van een bewezen aanpak. Het gevolg is een onoverzichtelijk leeslandschap waarin schoolteams soms begrijpelijkerwijs de weg kwijt dreigen te raken.
Deze bijdrage is erop gericht om eerst samen de juiste vragen te stellen. Om vervolgens op basis van bewijs, wetenschappelijk onderzoek in combinatie met overtuigende praktijkervervaringen, door te pakken naar verbeteracties die werken. Met als opbrengst leesonderwijs met goede opbrengsten en leerlingen die behoren tot de meest gemotiveerde lezers ter wereld. Waarom zouden we met minder genoegen nemen?
Bio
Jos Cöp is onderwijskundige. Hij was leraar basisonderwijs, schoolbegeleider, ict-adviseur en leermiddelenontwikkelaar. Momenteel is hij actief als schoolleider en eigenaar van Leertijd.nl. Zijn expertisegebieden zijn lees- en taalonderwijs in combinatie met organisatie-ontwikkeling.
Jurian Langens is academisch leerkracht basisonderwijs en universitair schoolopleider. Zijn expertisegebieden zijn lees- en taalonderwijs en is hij op zijn school actief als taalcoördinator.
10.40u – 11.30u
Omschrijving
Naast goede leraren en schoolleiders is een samenhangend curriculum ook een fundamenteel kenmerk van goed presterende onderwijssystemen. In deze sessie wordt uiteengezet hoe je een samenhangend curriculum op school kunt realiseren, met behulp van de belangrijkste wetenschappelijke inzichten op het gebied van curriculumtheorie, curriculumontwerp en curriculumimplementatie. Hiermee worden onderwijsprofessionals uitgedaagd om hun denken over onderwijsontwikkeling naar een hoger (van klas- naar school)niveau te brengen. Natuurlijk worden er ook allerlei suggesties (bv. werkwijzen en bronnen) geboden om hier zelf in de praktijk mee aan de slag te gaan.
Bio
Erik Meester is leraar en onderwijsontwikkelaar bij de bacheloropleiding Pedagogische Wetenschappen van Primair Onderwijs (PWPO) en de masteropleiding Curriculumontwikkeling voor Primair Onderwijs (COPO) aan de Radboud Universiteit in Nijmegen.
Omschrijving
Onderwijs en toetsing worden veelal in één adem genoemd; als zou het één niet zonder het ander kunnen. Zeker: als het goed is, kan toetsing onderwijs versterken. Maar soms blijken toetsen in de praktijk heel andere effecten te hebben dan aanvankelijk bedacht of voorzien. Dat is zeker het geval bij toetsing in het basisonderwijs, waar blijkt dat toetsing een brede ontwikkeling van kinderen en zicht op kwaliteit van onderwijs vooral in de weg staat. En dat toetsing zeker niet de emancipatoire rol heeft die er wel vaak in het publieke debat aan wordt toegedicht. In de sessie gaan we hier nader op in en staan we stil bij de vraag hoe toetsing, verantwoording en het verbeteren van kansen voor alle kinderen op een goede manier op elkaar kunnen gaan inwerken.
Bio
Dr. Karen Heij is na haar studie Toegepaste Taalwetenschap werkzaam geweest bij Bureau ICE, van 2002 tot 2016 als Algemeen Directeur. Op 21 april jl. is zij als buitenpromovendus van de Nederlandse School voor Openbaar Bestuur gepromoveerd aan Tilburg University op haar onderzoek naar de eindtoets basisonderwijs (‘Van de kat en de bel, tellen en vertellen met de eindtoets basisonderwijs’), te bestellen of te downloaden via de site www.parrhesiaonderwijsadvies.nl
Omschrijving
Tijdens de workshop komt o.a. aan bod:
– Wat is mediawijsheid?
– Het competentiemodel Mediawijsheid 2021
– Je eigen mediavaardigheden
– Mediawijsheid in je klas (groep 1 t/m 8)
Cora en Lysanne nemen je mee in de wereld van de mediawijsheid. Zij zijn beide Nationaal Mediacoach.
Bio
Na 13 jaar bij Optimus gewerkt te hebben als leerkracht, waarvan 7 jaar als ict-coordinator ben ik aan de slag gegaan in het iXperium. Hier ben ik (Lysanne Cobussen) mediamentor namens Optimus. Ik houd me bezig met alles wat te maken heeft met leren en lesgeven met ict voor het basisonderwijs. Daarnaast ben ik als iCoach verbonden aan Kindlandschap de Eiber en studeer ik sinds september aan de master onderwijs en technologie.
Cora Beeftink is sinds 2001 werkzaam op basisschool De Ester als leerkracht en ict’er. Als begeleider van ‘rugzak leerlingen’ me veel bezig gehouden met ict toepassingen om de kinderen vooruit te helpen en zodoende mijn interesse en kennis op ict gebied verder ontwikkeld. In 2010 de iCoach opleiding afgerond en daarna ben ik ook op andere scholen als ict’er aan de slag gegaan. In 2018 de opleiding tot Mediacoach afgerond. Momenteel begeleid ik met veel plezier 6 scholen met maken van ict beleid en uitvoeren daarvan. Ik geef met enthousiasme ICT workshops over uiteenlopende onderwerpen aan teams en leerlingen.
Omschrijving
In deze workshop gaan we in op theorie en onderzoek over de kansenongelijkheid die we mogelijk in ons onderwijs creëren. Om alle leerlingen gelijke kansen te geven, wordt van leerkrachten verwacht dat ze rekening houden met de verschillen tussen leerlingen. Een veelvoorkomende manier waarop wij dat doen is door te differentiëren in niveaugroepen. Dit kan de kansen verbeteren, maar het kan ook juist de ongelijkheid vergroten, zeker als leerlingen van zichzelf gaan denken: “Ik kan het toch niet.”
Ook laten we in deze workshop zien hoe er op een andere manier rekening gehouden kan worden met de verschillende niveaus zonder dat leerlingen bij voorbaat al denken dat ze het niet kunnen. We gaan er in de workshop actief mee aan de slag, zodat u in uw eigen onderwijspraktijk meer gelijke kansen kan bieden.
Bio
Eddie Denessen is bijzonder hoogleraar Sociaal-culturele achtergronden en differentiatie in het onderwijs, bij het Instituut Pedagogische Wetenschappen van de Universiteit Leiden. Deze leerstoel is ingesteld door Sardes. Naast zijn bijzonder hoogleraarschap in Leiden werkt Eddie Denessen ook als universitair hoofddocent bij de opleiding Onderwijswetenschappen van de Radboud Universiteit, Nijmegen. In zijn onderzoek hanteert hij een multidisciplinaire visie op onderwijs, met een nadruk op de maatschappelijke gevolgen van het onderwijs. Hij richt zich vooral op kansenongelijkheid, leraarverwachtingen, selectie en differentiatie, culturele diversiteit en ouderbetrokkenheid.
Erinn Niezing heeft in 2016 de Academische Lerarenopleiding voor Primair Onderwijs afgerond en is daarna aan de master Onderwijswetenschappen aan de Radboud Universiteit begonnen. Deze heeft zij in 2018 afgerond. Als afstudeeronderzoek heeft zij onderzoek gedaan naar hoe leerkrachten differentiëren in niveaugroepen tijdens rekenlessen. Dit onderzoek heeft zij bij Eddie Denessen gedaan.
Nadat Erinn tijdens haar master verschillende langdurige vervangingen heeft gedaan in het basisonderwijs, staat zij nu voor het tweede jaar fulltime voor een bovenbouwgroep. De diverse inzichten die zij tijdens haar opleiding op heeft gedaan probeert zij nu toe te passen in de klas.
11.40u – 12.30u
Omschrijving
Je wilt je eigen ontwikkeling of het lerarenteam versterken, maar hoe doe je dat? Tijdens deze interactieve workshop krijg je handreikingen uit de wetenschap. Je maakt kennis met goede voorbeelden uit andere landen en je leert wat wel en geen effectieve aanpakken zijn. De kennis kun je direct gebruiken om aan professionalisering van jezelf of je team te werken. Zo leer je dat een korte cursus vooral leuk is, maar deze super effectief wordt als je hier coaching en intervisie aan verbindt. Ook leer je wat werkt in het professionaliseren van lerarenteams. Tijdens de workshop is er ruimte voor vragen en dialoog.
Bio
Inge de Wolf verbindt wetenschap en onderwijspraktijk, om tot meer evidence informed onderwijs te komen. Zij is verantwoordelijk voor het TeacherLab in oprichting, waarin leraren en wetenschappers in cocreatie werken aan het aantrekken, professionaliseren en behouden van leraren en schoolleiders. Inge is tevens directeur van EducationLab NL, een netwerk van wetenschappers en professionals uit het onderwijs die gezamenlijk werken aan duurzame verbetering en innovatie van het onderwijs. Tot slot is Inge mede-oprichter van het Onderwijs OMT en doet ze internationale projecten over professionalisering van leraren voor de WereldBank.
Omschrijving
Deze sessie vertrekt vanuit de werking van het brein en een aantal inzichten uit het boek Wijze Lessen. We staan vooral stil bij de effectieve leerstrategieën die in bouwstenen 5, 8 en 10 aan bod komen, zoals spaced retrieval practice en generatieve leerstrategieën. Waarom zijn deze leerstrategieën effectief? Hoe kan je ze als leerkracht inzetten als instructiestrategie? En hoe kan je ook je leerlingen leren om ze in te zetten?
Bio
Als trainer en onderzoeker bij ExCEL coördineert Tine professionaliserings- en onderzoeksprojecten rond effectief studeren. Vanuit haar expertise in effectieve leerstrategieën werkt ze ook mee aan de ontwikkeling van de online leergang Wijze Lessen voor het primair onderwijs. Tine bouwde de voorbije twaalf jaar praktijkervaring op als leerkracht talen in het voortgezet onderwijs. Ze werkte ook vijf jaar als studiebegeleider in het vo en bouwde mee het studeerbeleid uit op school. Momenteel geeft ze enkel nog les in het hoger onderwijs als docent effectieve leerstrategieën bij Thomas More Hogeschool in België.
Omschrijving
In deze presentatie zullen we starten met een beknopte beschrijving van de theorie rondom het zelfregulerend leren, dat uit onderzoek is verweven. Wat is eigenaarschap? Wat is zelfregulerend leren? Waarom is dit belangrijk? Vervolgens maken we de koppeling naar de praktijk. Hoe geef je handen aan voeten aan het zelfregulerend leren, met een doorgaande lijn voor de gehele school? Hierbij gebruiken we onze school (Klimop Rijkevoort) als voorbeeld. We zullen spreken over leerstrategie instructies, de rol van de leerkracht, het zichtbaar maken in de klas en de evaluatiewijze. Doel is de cursisten te inspireren en vooral mogelijkheden te laten zien om het zelfregulerend leren vorm te geven in de dagelijkse praktijk.
Bio
In 2016 ben ik (Lieve Schoofs) afgestudeerd aan de pabo. Na enkele jaren voor de klas kwam had ik de behoefte om meer van het onderwijsveld te ontdekken. Daarom startte ik met de master Onderwijswetenschappen aan de Radboud Universiteit. Hier heb ik mijn expertise opgebouwd rondom onderwijskwaliteit en heb ik onderzoek verricht naar audits en het handelingsgericht voorbereiden van instructie middels data. Op dit moment ben ik werkzaam als intern begeleider, interim locatieleider, leerkracht groep 4-5 en onderwijskundige bij adviesbureau OnderwijsMens.
Ik (Laura van Kempen) werk sinds 2015-2016 als leerkracht in de bovenbouw op Basisschool Klimop. De afgelopen jaren heb ik verschillende modules van de Master SEN gevolgd, waaronder Neuropsychologie en Omgaan met diversiteit. Ik heb het altijd al interessant gevonden hoe kinderen leren en vind het daarom ook erg leuk om deel uit te maken van de werkgroep Zelfregulerend leren en dit onderdeel binnen onze school verder uit te diepen.
In 2020 ben ik (Kim Bindels) afgestudeerd als leerkracht in het basisonderwijs. Ik heb vooral ervaring in het werken met het jonge kind. Op dit moment werk ik fulltime in unit 1 van basisschool Klimop. Tijdens mijn onderzoek heb ik mij verdiept in het zelfregulerend leren, vooral gericht op de leerkrachtvaardigheden die hierbij nodig zijn.
Ik (Mirthe van Wietmarschen) werk sinds 3 jaar op Klimop in groep 4-5. Voordat ik als leerkracht ben gaan werken, heb ik Orthopedagogiek gestudeerd en in dit veld gewerkt. Daarna heb ik met veel plezier de omslag naar het lesgeven gemaakt.
Omschrijving
Er is een steeds sterkere (wetenschappelijke) overtuiging dat regelmatig bewegen gekoppeld is aan het versterken van het cognitief functioneren bij schoolgaande kinderen. Bewegen en leren kun je integreren blijkt uit onderzoek van de Rijksuniversiteit Groningen.
In deze sessie word je aan de hand van Manon Hilbrands (MSc) en Jaap Heijnen (MSc) meegenomen in de wetenschappelijke achtergrond van het Fit en Vaardig lesprogramma, het werken met het programma in de praktijk en de uitkomsten/ervaringen van een pilotonderzoek met het Fit en Vaardig lesprogramma vanuit de oud Peelraam-scholen. Een mooie koppeling tussen wetenschap en de praktijk.
Bio
Manon Hilbrands is leerkracht en onderwijskundige. Ze heeft een aantal jaren voor de klas gestaan. Inmiddels werkt ze als trainer voor het lesprogramma Fit en Vaardig. Ze verzorgt de doorontwikkeling en implementatie van dit bewegend leren programma op basisscholen. Daarnaast werkt ze als onderzoeker op meerdere projecten rondom ditzelfde thema.
Jaap Heijnen is vakleerkracht bewegingsonderwijs en heeft de Master sport- en beweeginnovatie afgerond. Vanuit zijn functie in het beweegteam Optimus houdt Jaap zich graag en veelvuldig bezig met innovaties en ontwikkelingen op het gebied van bewegingsonderwijs, bewegend leren en de Gezonde School.
