Op de eerste zaterdag in september, vlak voor het begin van het Engelse schooljaar, vindt ‘The National researchED Conference’ plaats. Ik heb alleen de eerste editie in 2013 gemist en ik hoop nog tot in lengte van jaren dit onderwijsfeest mee te mogen vieren. De bezoekers van onze eigen landelijke researchED-congres zullen zich er snel thuis voelen: de kleuren, de sfeer, het gedreven enthousiasme van de zowel de sprekers als de bezoekers; het is allemaal even vertrouwd.
Natuurlijk zijn er verschillen. In de eerste plaats de omvang: ruim twee keer zoveel bezoekers en sprekers zorgen voor een behoorlijke massaliteit. Ik moest kiezen uit 23 parallelle sessies. Je begrijpt, dat ik niemand meer wil horen klagen over keuzestress bij onze editie. Je krijgt bij deze omvang wel een knagend gevoel omtrent wat je mogelijk hebt gemist.
Op een researchED-congres hoop je dat je een aantal inzichten tegenkomt waarmee je je kennis kunt verrijken en dat is afgelopen zaterdag zeker gelukt. Naast het verspreiden van inzicht en kennis is een researchED congres ook een ontmoeting, een plaats waar je met elkaar in gesprek kunt komen over het onderwijs en onderzoek. Je ontmoet nieuwe interessante mensen en je komt oude vrienden tegen. Hoe dat verloopt is nauwelijks van tevoren te regisseren. Zoals David Didau mij bij onze derde bijna botsing toevoegde: “sommige mensen loop je voortdurend tegen het lijf en andere, waarvan je weet dat ze er zijn, zie je de hele dag niet”. Dankzij Debbie Dussel had ik wel iets kunnen regelen: zij en Margreet Mulder verbleven in hetzelfde hotel als ik en het diepgaande gesprek bij het ontbijt op zondagochtend over onze onderwijservaringen zal me voor altijd bijblijven; net zoals het genoegen was om bij een goed glas te ontdekken dat Paul Kirschner en ik een gedeelde visie hebben op het werk van Paul D’haene.
Ik ben zaterdag een paar pareltjes tegengekomen. In mijn eerste sessie mocht ik een prachtige les bijwonen van een begenadigde leraar. Zo één die heel duidelijk uitlegt waarbij hij verschillende eenvoudige voorbeelden hanteert die de kern van zijn verhaal illustreren. Amarbeer Singh Gill legde duidelijk uit waarom leerlingen vasthouden aan ineffectieve leerstrategieën, terwijl wij zo ons best doen om ze te overtuigen van een effectievere manier van leren: wij belonen deze ineffectieve strategieën. Tussen neus en lippen door maakte hij duidelijk wat interleaving inhoudt (vooral wat het niet is), hoe je het effectief kunt inzetten en wanneer het juist ineffectief is. De leraren om mij heen zaten druk te schrijven.
De tweede sessie was een speeddate met Lekha Sharma, die op basis van een project die zij zelf had geleid vertelde wat een curriculum is en hoe je het vertaalt naar de klas. Uit haar sessie neem ik twee dingen mee: ten eerste, alles wat er gebeurt in een school maakt deel uit van het curriculum, of het nu wel of niet geformaliseerd is en ten tweede, leraren hebben genoeg speelruimte en autonomie nodig om het curriculum aan te passen aan de behoeften van hun leerlingen.
Vervolgens heb ik twee sessies over schoolleiderschap bijgewoond. In de eerste van Tom Rees en Jen Parker kreeg ik krachtige taal aangereikt bij iets dat ik al lang wist: (school)leiderschap is domeinspecifiek (hoewel er wel wat generieke vaardigheden met leidinggeven verbonden zijn). Rob Coe vertelde in zijn sessie dat het bestaande onderzoek naar leidinggeven van een bedroevende kwaliteit is doordat correlaties worden geïnterpreteerd als causale hefbomen en er sprake is van slecht geoperationaliseerde constructen die vervolgens uitmonden in onzinnige en onbruikbare adviezen. In de woorden van Rob Coe: er weinig verschil tussen een horoscoop uit een weekblad en een advies omtrent leidinggeven.
Tenslotte liet Tom Sherrington ons zien dat alle modellen rondom instructie en verwerking terug te leiden zijn tot het eenvoudige geheugenmodel met het werkgeheugen en het langetermijngeheugen: het vormt een kapstok waar alle jassen hun plek kunnen vinden.
Ik heb zoals altijd weer genoten van de researchED-beleving en ik gun jullie allemaal dat je ook eens in de gelegenheid bent om The National Conference te bezoeken.
Misschien tot volgend jaar in London.
De slides van Rob Coe zijn hier te downloaden:
Met vriendelijke groet,
Jan Tishauser
