Prof. dr. L. (Louise) Elffers is voorzitter van de Onderwijsraad. Daarnaast is zij bijzonder hoogleraar ‘Kansengelijkheid in het onderwijs’ bij de Universiteit van Amsterdam en lector ‘Kansrijke Schoolloopbanen in een Diverse Stad’ aan de Hogeschool van Amsterdam. Een rode draad in haar werk is het tegengaan van kansenongelijkheid in het onderwijs. Zij zet zich actief in voor het versterken van verbindingen tussen wetenschap, beleid en praktijk, met ruimte voor verschillende perspectieven en soorten kennis.
Zeggenschap van leraren is essentieel voor draagvlak, uitvoerbaarheid en kwaliteit van onderwijsbeleid, maar is lang niet altijd een gegeven. Bij de ontwikkeling van onderwijsbeleid varieert de mate waarin en de manier waarop leraren hun invloed kunnen laten gelden. Op verzoek van de Tweede Kamer heeft de Onderwijsraad zich gebogen over de vraag wat er gedaan kan worden om stevige zeggenschap van leraren te realiseren. Voorzitter Louise Elffers licht het advies van de raad toe.
Kansengelijkheid in het onderwijs lijkt een breed gedeeld ideaal, dat sinds enkele jaren weer volop in de belangstelling staat. Achter dat breed gedeelde ideaal blijken echter uiteenlopende en elkaar soms zelfs tegensprekende opvattingen schuil te gaan. In haar keynote staat Louise Elffers stil bij de vraag waarnaar we nou eigenlijk streven als we kansengelijkheid in het onderwijs willen realiseren, en welke eisen dat stelt aan ons onderwijs. Ze schept orde in de conceptuele chaos en neemt het Nederlandse onderwijs de maat. Hoe (on)gelijk zijn de kansen hier? En wat moet er gebeuren om het ideaal van kansengelijkheid in de praktijk te brengen?
Kansengelijkheid in het onderwijs: het lijkt een breed gedeeld ideaal. Maar wat bedoelen we er precies mee? En hoe staat het ervoor in het Nederlandse onderwijs?
Louise Elffers laat zien hoe achter het gedeelde streven naar kansengelijkheid uiteenlopende, soms zelfs tegengestelde opvattingen schuilgaan. Ze schept orde in de conceptuele chaos en neemt vervolgens het Nederlandse onderwijs de maat. Hoe (on)gelijk zijn de kansen hier? En wat moet er gebeuren om het ideaal van kansengelijkheid in de praktijk te brengen?
In deze sessie neemt Louise u mee in een nieuwe kijk op het vraagstuk van kansengelijkheid in het onderwijs, en gaat met u in gesprek over tien concrete manieren waarop we de kansengelijkheid in het onderwijs kunnen bevorderen.
Onderwijs is een bepalende factor in de levensloop van individuen. Het behaalde opleidingsniveau bepaalt niet alleen het soort werk dat je doet en het salaris dat je daarvoor krijgt, maar ook met wie je omgaat, waar je woont, met wie je trouwt, op wie je stemt, hoe gezond je bent en je mate van maatschappelijke participatie. Deze ontwikkeling resulteert in een sterke opwaartse druk in het onderwijs: we proberen massaal nog een niveautje hoger in de wacht te slepen. De zesjescultuur, waartegen onze minister-president enige jaren geleden nog ageerde, lijkt iets uit een ver verleden.
In deze lezing schets ik hoe ontwikkelingen in het onderwijs en de samenleving een wereldwijde onderwijscompetitie hebben aangewakkerd. Ik stel daarbij de vraag of ons onderwijsbestel nog wel voldoende is toegerust voor de 21e eeuwse schoolloopbaan. Welke paden biedt ons onderwijs aan en waarom? Waarom proberen leerlingen en ouders zich steeds vaker aan de geboden paden te ontworstelen, desnoods met behulp van bijlessen en examentrainingen? Sluit de routekaart van het Nederlandse onderwijs nog wel aan op de vereisten van de moderne samenleving? Aan de hand van inzichten uit landenvergelijkend onderzoek en onderzoek naar Nederlandse schoolloopbanen in het bijzonder, worden knelpunten en oplossingsrichtingen in het Nederlandse onderwijsbestel verkend.
