Flipping the Classroom

Jan Tishauser, Voorzitter researchED Nederland.

Ik werd deze week verrast door een meta-analyse[i] waaruit blijkt dat het zogenaamde ‘Flipping the Classroom’ in potentie tot een behoorlijke leerwinst kan leiden; vooral voor leerlingen waarvan de ouders een laag inkomen hebben. Toen ik er wat dieper indook, kwam ik nog een meta-analyse tegen van David van Alten c.s.[ii] uit 2019 die ook al een positief effect rapporteerden.

Wat is ‘Flipping the Classroom’ precies? Het komt erop neer dat je de introductie en instructie van nieuwe lesstof buiten de les plaatst en dat je de les benut om de stof te verwerken door middel van het maken van opdrachten, het oplossen van problemen, discussies, groepsopdrachten etc. De instructie is voor alle leerlingen gelijk en vervolgens kan je de les benutten om te verdiepen, te differentiëren, of herhalingstoetsen te geven.

De instructie heeft bij het ‘flippen’ meestal de vorm van een video. Een consistente bevinding in beide meta-analyses is dat de resultaten toenemen als er naast een instructie ook een quiz wordt gehanteerd. Voor de leerlingen betekent het wel dat ze in staat moeten zijn om hun leerproces zelf te reguleren. Het voordeel voor de leerling is dat ze de instructie meerdere keren kunnen bekijken (of opnieuw kunnen doornemen als het een instructie in schriftelijke vorm betreft).

Een van de nadelen van het ‘flippen’ is de tijd die erin gaat zitten om het goed te organiseren. Je moet je instructies voorbereiden, quizzen ontwerpen; aan het begin van de les controleren of iedereen de instructie in voldoende mate heeft begrepen en uiteraard ook de verwerkingsactiviteiten in de les ontwerpen.

Ik ken voorbeelden van leraren die deze manier van werken individueel zijn gaan toepassen en daar zelf heel tevreden mee zijn. Ik denk echter dat je zoiets veel beter in een vaksectie kunt organiseren of misschien zelfs schoolbreed. Zodra je een dergelijke innovatie schoolbreed wilt doorvoeren, loop je wel tegen de vraag op hoe je dit organiseert en of je als school er wel klaar voor bent.

Kristin Vanlommel en Elske van den Boom Muilenburg schetsen in een artikel dat dit jaar is verschenen in ‘The Journal of Educational Change’ wat er zoal nodig is om duurzame onderwijsinnovaties op basis van onderwijskundig onderzoek door te voeren.[iii] Kristin spreekt hierover volgende week op het regionale researchED congres dat we in samenwerking met de Gooische Scholen Federatie en de Onderwijsregio Midden Nederland VO-MBO organiseren over het organiseren van complexe veranderingen in het onderwijs.[iv]

Denk ook om de waarschuwing van Pedro De Bruyckere: niets werkt overal en alles werkt wel ergens: in beide meta-analyses komen ook onderzoeken voor die een negatief effect rapporteren; wat je doet is minder van belang dan hoe je het doet.

Ben je nieuwsgierig geworden en wil je iets meer weten over het flippen van je lessen? Er zijn online een aantal tips te vinden:

https://www.leraar24.nl/2619500/als-je-goed-flipt-kan-dit-de-prestaties-van-leerlingen-verbeteren/

https://onderwijstips.ugent.be/nl/tips/flipped-classroom-een-traditionele-les-omgedraaid/

De meest uitgebreide instructie die ik kon vinden is deze:

https://betadifferentiatie.sites.uu.nl/wp-content/uploads/sites/176/2014/06/brochure-flipping-the-classroom1.pdf


[i] Li, S., Fu, W., Liu, X., & Hwang, G. J. (2024). Effectiveness of Flipped Classrooms for K–12 Students: Evidence From a Three-Level Meta-Analysis. Review of Educational Research, 00346543241261732.

[ii] https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1747938X18305694#bib79

[iii] Vanlommel, K., & van den Boom-Muilenburg, S. N. (2024). How can we understand and stimulate evidence-informed educational change? A scoping review from a systems perspective. Journal of Educational Change, 1-30.

[iv] https://researched.eu/sessie/hoe-organiseer-je-complexe-verandering-in-onderwijs-zeven-bouwstenen-voor-duurzame-innovatie-kristin-vanlommel-researched-laren-2024/