Complimenten en beloningen
Complimenten kunnen onbedoeld de boodschap overbrengen, dat we geen hoge verwachtingen van onze leerlingen koesteren.
“In sommige omstandigheden lijken er negatieve neveneffecten te zijn, althans voor oudere kinderen en volwassenen. Een compliment voor een succesvolle uitvoering van een gemakkelijke taak kan door een leerling worden geïnterpreteerd als een teken dat de leraar een lage perceptie heeft van zijn of haar kunnen. Dit kan het zelfvertrouwen juist verlagen in plaats van vergroten. Kritiek op slechte prestaties kan onder sommige omstandigheden worden ervaren als een aanwijzing dat de leraar de mogelijkheden van een leerling hoog inschat.”
Het lijkt erop dat zelfs op dat het prijzen van de geleverde inspanning – een strategie die veelal als effectief wordt gezien – niet altijd de beoogde effecten heeft:
“Attributietheoretici kennen aan inspanning een centrale rol toe bij het behalen van resultaten, maar het kan desondanks problematisch zijn om succes toe te schrijven aan inspanning of falen aan gebrek aan inspanning. Zoals Covington en Omelich (1979) hebben beschreven, is het ‘’een tweesnijdend zwaard’’ om succes of falen aan inspanning toe te schrijven. Aan de ene kant geven inspanning en succes een gevoel van voldoening en trots. Als je buitengewone inspanningen moet doen om succesvol te zijn, betekent dit echter ook dat iemand minder talent heeft dan een ander die de taak met succes kan voltooien met weinig inspanning.
“Leerlingen die geloven dat ze niet in staat zijn om hun opdrachten succesvol uit te voeren, hoeven zich niet in te spannen omdat falen neerkomt op een openbare erkenning van hun beperkte capaciteiten. Covington en Omelich leggen uit dat niet proberen en falen niet echt falen is, omdat een echte mislukking zich alleen voordoet als een persoon probeert een taak te volbrengen en dit niet lukt. Zij verklaren falen door een gebrek aan inspanning als een poging om een gevoel van eigenwaarde te beschermen en te behouden.”
Als we hun inspanningen prijzen, interpreteren sommige kinderen het dan als een boodschap dat ze minder kunnen dan een ander?
We willen dat kinderen een positief beeld hebben van hun mogelijkheden om zich te verbeteren, maar het is naïef om te geloven dat kinderen hun ideeën over vaardigheden of intellect enkel en alleen uit hun interacties met leraren ontwikkelen. Kinderen komen naar onze school met alledaagse opvattingen over intellect; zij schrijven hun falen en hun succes al dan niet toe aan hun aanleg; een patroon dat versterkt wordt buiten de school en, ondanks onze goede bedoelingen en inzet, zeer resistent is tegen verandering. We hebben een aanpak nodig die voor alle kinderen werkt; ook voor de leerlingen die ervan overtuigd zijn dat hun prestaties enkel en alleen afhankelijk zijn van hun aangeboren aanleg.
Wees een professionele mopperkont
We zien graag dat al onze leerlingen hoge eisen aan zichzelf stellen, maar onze obsessieve toetscultuur en onze neiging om te willen helpen kunnen onbedoeld een tegenovergestelde boodschap overbrengen. Als beroepsgroep moeten we ons afvragen of sommige dingen die we doen om kwetsbare leerlingen te identificeren en te helpen, feitelijk de kansen van die kinderen belemmeren. Het gevaar is dat de interventieprogramma’s die scholen opzetten om kwetsbare leerlingen te ondersteunen, juist lage verwachtingen communiceren en ertoe bijdragen dat deze leerlingen nog meer overtuigd raken van hun beperkingen.
Een reeks studies van Brummelman liet zien dat volwassenen eerder extreem positieve complimenten geven aan kinderen die een laag zelfbeeld hebben – maar dat deze complimenten ertoe leidde dat die kinderen uitdagende taken gingen vermijden.
“… de bevinding bouwt voort op een aantal experimenten die de afgelopen jaren zijn uitgevoerd en die aantonen dat positieve lof niet noodzakelijk goed is voor alle kinderen in alle omstandigheden. Voor kinderen met een laag zelfbeeld, hoewel we misschien de behoefte voelen om ze onder te dompelen in complimenten, kan dit precies het tegenovergestelde effect hebben.”
Het is interessant om op te merken dat de complimenten het resultaat prezen en niet op de persoon waren gericht; bijv. “Je hebt een ongelooflijk mooie tekening gemaakt!”. Het toont de mogelijke gevaren van pogingen om de mindset van kinderen te manipuleren door het gebruik van complimenten.
Uiteindelijk moeten we ons ervan bewust zijn dat sympathie en lof – de natuurlijke, empathische dingen die leraren doen om te proberen de gevoelens van kinderen te beschermen of ‘zelfvertrouwen’ op te bouwen – vaak het omgekeerde effect hebben. Er is onderzoek dat impliceert dat we om hoge verwachtingen te communiceren we de traditionele ‘tactische mopperkont’ moeten zijn: niet gauw tevreden, trapt niet in smoesjes en uiterst spaarzaam met complimenten.
Het origineel van deze blog van Nick Rose is hier te vinden.
Vertaald en bewerkt door Jan Tishauser.