Toetsexpert
Parrhesia Onderwijsadvies

Karen Heij

Dr. Karen Heij is taalkundige, toetsexpert en onderwijsadviseur. Van 1988 tot 2016 werkte zij bij Bureau ICE. Daar begon zij als ontwikkelaar van taaltoetsen. Van 2002 tot en met 2016 was zij daar algemeen directeur. Zij werkt nu als zelfstandige vanuit Parrhesia Onderwijsadvies. In 2021 promoveerde zij op een onderzoek naar de eindtoets basisonderwijs bezien vanuit bestuurlijk perspectief: ‘Van de kat en de bel, tellen en vertellen met de eindtoets basisonderwijs’ (Tilburg University).

Expertise: Toetsing

Sessiearchief

Omschrijving

Bij de overgang van po naar vo is het gebruik van een doorstroomtoets (voorheen eindtoets) verplicht. Dit geldt ook voor het gebruik van een LVS. Hoe deze combinatie van verplichte toetsen kansengelijkheid en groei van leerlingen in de weg is gaan staan, is onderwerp van deze workshop. Dit heeft gevolgen voor de instroom in het voortgezet onderwijs. De manier van toetsen heeft ook schadelijke gevolgen voor het onderwijs zelf, en met name de leesvaardigheid. Dit leidt tot de conclusie dat de huidige manier van toetsen vooral een belemmering vormt voor goed onderwijs. En tot de aanbeveling anders na te denken over toetsing en ruimte te bieden voor andere vormen van toetsing.

Omschrijving

In Nederland toetsen we in het basisonderwijs al bijna 60 jaar de leesvaardigheid van leerlingen met de eindtoets basisonderwijs, nu doorstroomtoets. Omdat de belangen die met deze doorstroomtoets samenhangen steeds groter zijn geworden, is de invloed van deze toets (en de toetsen van de Leerlingvolgsysteemtoetsen, LVS-toetsen) op onder andere het leesonderwijs ook groot. In deze lezing ga ik in op het ‘terugslageffect’ van deze toetsen op het leesonderwijs in het bijzonder maar ook op het taalonderwijs in de volle breedte. Het is van belang dat dit terugslageffect wordt onderkend en dat de rol van toetsing als belangrijke factor in het zoeken naar verklaringen over de teruglopende resultaten wordt meegenomen. En dat gezocht gaat worden naar uitwegen uit de impasse waarin het taalonderwijs zich lijkt te bevinden. Want als het ons echt menens is met de taalvaardigheid van leerlingen dan moet de rol van toetsing hoog op de agenda!

Downloads

Omschrijving

Onderwijs en toetsing worden veelal in één adem genoemd als zou het één niet zonder het ander kunnen. Zeker: als het goed is , kan toetsing onderwijs versterken. Maar soms blijken toetsen in de praktijk heel andere effecten te hebben dan aanvankelijk bedacht of voorzien. Dat is zeker het geval bij toetsing in het basisonderwijs. Daar blijkt toetsing een brede ontwikkeling van kinderen en zicht op kwaliteit van onderwijs vooral in de weg te staan. Toetsing heeft daar zeker niet de emancipatoire rol die er wel vaak in het publieke debat aan wordt toegedicht.
In de sessie gaan we hier nader op in en staan we stil bij de vraag hoe toetsing, verantwoording en het verbeteren van kansen voor alle kinderen op een goede manier op elkaar kunnen gaan inwerken.

Downloads

Omschrijving

Hoe te zorgen voor een goede overgang van basis- naar voortgezet onderwijs is een meer dan 100-jarige zoektocht. Welke opties hebben we overwogen? Welke keuzes hebben we al eens gemaakt? Wat doen we nu? En wat zijn we er in termen van kansengelijkheid mee opgeschoten? Is het feit dat iedereen op hetzelfde moment dezelfde toets aflegt een passende invulling van het borgen van ‘gelijke kansen’? Om goed na te kunnen denken hoe het anders zou moeten en kunnen is het van belang dat we goed weten hoe het nu gaat en waar het vandaan komt. Dat is dan ook het onderwerp van mijn lezing.

Omschrijving

Op 12-jarige leeftijd selecteren we voor onze kinderen het best passende vervolgonderwijs. De OESO wees er in het laatste rapport op dat dit vroeg is en is bezorgd over de toenemende kansenongelijkheid in ons land. In de workshop laat ik zien dat het probleem nog veel groter en zorgwekkender is. Ik ga in op de plek die we het Leerlingvolgsysteem (LVS) hebben gegeven. En op de rol die het LVS speelt bij het geven van het schooladvies. Met de basisschool als efficiënte selectiefabriek als weinig pedagogische uitkomst.

Downloads

Ga naar de bovenkant