Hoogleraar emeritus
Universiteit Twente

Jaap Scheerens

Jaap Scheerens studeerde onderwijskunde en psychologische methodeleer. Hij werkte ondermeer als evaluatieonderzoeker bij de Stichting Proefprojecten Open School en als coördinator onderzoeksbeoordeling bij de Stichting voor Onderzoek van het Onderwijs (SVO). Vanaf 1986 tot 2011 was hij hoogleraar onderwijskunde, in het bijzonder op het terrein van Onderwijsorganisatie en –management, aan de Universiteit Twente. In de periode van 1994 tot 2003 was hij wetenschappelijk directeur van de Onderzoekschool ICO, en van 1988 tot 1998 directeur van het OCTO, het facultair onderzoeksinstituut van onderwijskunde in Twente. Hij gaf leiding aan een onderzoekprogramma op het terrein van onderwijs effectiviteit.

Expertise: Evaluatie onderzoek; onderwijseffectiviteitsponderzoek

Sessiearchief

Omschrijving

Kwaliteit is een term die aanleiding geeft tot rijke bespiegelingen. Je raakt er niet over uitgepraat. Maar goed weten wat je bedoelt met onderwijskwaliteit is cruciaal voor onderwijsverbetering. Door te kijken naar meetbare facetten wordt het allemaal een stuk duidelijker.

Onderwijzen is een doelgerichte activiteit. Onderwijskwaliteit moet uiteindelijk blijken uit de opbrengsten. En die onderwijs- of leeropbrengsten zijn in principe meetbaar en beoordeelbaar, hoewel niet per se altijd met een cijfer. Het succes is zichtbaar en controleerbaar te maken door normen en benchmarks af te spreken over de opbrengsten; ook voor opbrengsten die je niet met een cijfer kan of moet beoordelen. Hierdoor kunnen we ook iets zeggen over de middelen en methoden die worden ingezet om de doelstellingen zo goed mogelijk te bereiken. Met empirisch onderzoek naar instructie- en docenteffectiviteit kunnen we achterhalen welke strategieën, werkwijzen, of middelen meer of minder goed, dan wel niet werken. Dit onderzoek leidt uiteindelijk tot een kennisbasis van effectieve leer- en doceerpraktijken. En als we weten wat effectief is kunnen we dat ook gebruiken bij het bestrijden van onderwijsachterstanden en verspilling van tijd, geld en energie van de docent.

In de presentatie wordt stilgestaan bij actuele discussies over toetsing, curriculum en besturing.

,

,

Omschrijving

Er bestaat veel onduidelijkheid over de inhoud, omvang en structuur van lerarenopleidingen, terwijl dit juist bepalend is voor de kwaliteit van leraren en het onderwijs dat zij geven. Onze centrale vraag is daarom: Hoe zien de curricula van de voltijds reguliere en academische pabo’s eruit? We zijn nieuwsgierig naar hoe curricula in elkaar zitten en in hoeverre dit overeenkomt met wat er wettelijk nodig/vereist is. Tijdens deze sessie vertellen we meer over de opzet en inhoud van het onderzoek en gaan we graag in gesprek over hoe de bevindingen zouden kunnen bijdragen aan het verbeteren van het onderwijs aan leraren in opleiding.

Ook onderdeel van dit onderzoeksteam zijn Paul Kirschner en Jaap Scheerens.

Downloads

,

Omschrijving

In allerlei nota’s wordt geklaagd over teruglopende prestaties en groeiende ongelijkheid in het Nederlandse onderwijs. Maar wat opvalt is dat die nota’s vervolgens geen oplossingen bieden, maar wel allerlei “vernieuwingen” die juist meer problemen veroorzaken. Voorbeelden zijn gepersonaliseerd leren, het inwisselen van het centraal examen voor een maatwerkdiploma, een driejarige brugperiode en flexibilisering van de lerarenopleiding. Wij vergeleken de situatie in Nederland met andere landen waar een soortgelijke “progressieve” koers wordt gevaren (Finland, Schotland en Nieuw-Zeeland); ook daar vertonen de scores op internationale toetsen een dalende lijn maar ook met Engeland die omhoog lijkt te krabbelen.
De oplossing moet komen van meerdere “aanvalslijnen”, verbetering van de arbeidsomstandigheden van leraren en van de lerarenopleidingen, “evidence-informed” didactiek, meer vakinhoudelijk inbreng, rationalisering van de curriculumontwikkeling en meer…

Downloads

Preview

,

Omschrijving

Problemen in het onderwijs, zoals dalende prestaties, groeiende ongelijkheid en lerarentekort worden doorlopend gesignaleerd maar niet effectief aangepakt. Voor zo’n effectieve aanpak moeten meerdere facetten van de inhoud en de organisatie van het onderwijs in onderling verband worden geanalyseerd. In deze bijdrage concentreren we ons op de invloed van de inrichtingsstructuur van het onderwijs. Wij constateren doorgeschoten autonomie, onvoldoende focus op lesgeven en een wederzijdse stimulering van aangetoond ineffectieve onderwijsstrategieën en bestuurlijke drukte. De oplossing moet worden gezocht in meer centrale regie en, onder meer, afschaffing van de lumpsumfinanciering.

Downloads

Ga naar de bovenkant