TwitterFacebookYouTubeInstagramLinkedInSpotify
Emeritus Hoogleraar / Gastprofessor / Eigenaar
Open Universiteit / Thomas More Hogeschool Antwerpen / kirschner-ED

Paul Kirschner

Icon-x_logo_2023_original
Linkedin
Blog
Link

Paul A. Kirschner (1951) is Emeritus hoogleraar Onderwijspsychologie aan de Open Universiteit (Nederland), Gastprofessor aan de Thomas More Hogeschool (België) en eigenaar van kirschner-ED. Naast zijn vele academische prestaties (publicaties, benoemingen, enzovoorts) zet hij in om wetenschap te vertalen naar het onderwijs voor leraren, bestuurders en politici. Met die pet op is hij (mede)auteur, o.a., van Op de Schouders van Reuzen, Wijze Lessen: Twaalf Bouwstenen voor Effectieve Didactiek, Jongens zijn Slimmer dan Meisjes XL en Juffen zijn Toffer dan Meesters en meest recentelijk De kunst en kunde van lesgeven. Hij schrift regelmatig voor Didactief over wat docenten kunnen met wetenschappelijke resultaten.

Bibliografie:

Expertise: Onderwijspsychologie / Effectief, efficiënt en bevredigend onderwijs / Myth Buster

Sessiearchief

Hoe Wij Leren: De Cognitiefpsychologische grondslagen van het Leren

Paul Kirschner

Omschrijving

Het is echt niet voldoende om te leren/weten wat je ‘moet’ doen als leraar/leerling om het eigen leren of die van jouw leerlingen te bevorderen en verbeteren. In mijn woorden: hoe je het leren en lesgeven effectief, efficiënt en bevredigend maakt. Het is ook belangrijk, en zelfs misschien belangrijker, dat je weet waarom iets werkt, hoe iets werkt, wanneer iets wel/niet werkt enzovoorts. Alleen zo word je wat Donald Schön noemt een ‘reflective practitioner’; een professioneel die kan reflecteren op wat zij/hij doet om het beter te begrijpen en uiteindelijk het beter te doen. In deze presentatie worden de grondslagen van hoe wij informatie verwerken om te leren gebaseerd op een aantal basisprincipes uit de onderwijs- en cognitieve psychologie over hoe wij leren.

Preview

Doceren is paradoxaal en contra-intuïtief

Paul Kirschner

Omschrijving

Als je gewoon je gezond verstand gebruikt dan lijkt het allemaal zo simpel. Dit geldt voor het ‘gewone leven’ maar ook voor het onderwijs. Zijn de leerlingen niet gemotiveerd om te leren? Laat ze dan zelf bepalen wat zij willen en gaat het vanzelf. Niet! Doceren, en eigenlijk onderwijs, is vaak paradoxaal en contra-intuïtief. Goede docenten weten, bijvoorbeeld, wat zij moeten doen in situaties waar zij niet weten wat zij moeten doen. Waarom? Zij weten hoe hun leerlingen leren, weten welke didactiek en leerstrategieën daaraan te verbinden, kennen het vak dat zij aan het doceren door en door, weten welke gereedschappen waar en wanneer ingezet moeten worden, en zijn pedagogisch bekwaam. Dit is maar één van de paradoxale/contra-intuïtieve aspecten van docent zijn. Anderen zijn bijvoorbeeld: om goed te leren moet je het leren bemoeilijken maar op een goede manier, of wat goed is voor het presteren (op een toets) vaak niet goed is om echt te leren.

Downloads

Presentatie (pdf)

Podcast

  • Inclusief:
  • Podcast
  • Presentatie

Wanneer is samenwerkend leren leren?

Femke Kirschner

,

Paul Kirschner

Omschrijving

Samenvatting: In alle onderwijstypes van ‘traditioneel’ onderwijs tot agora’s maken leerkrachten veelvuldig gebruik van samenwerkend leren. Van daadwerkelijk samenwerken en van leren lijkt in veel gevallen echter geen sprake. Wat is er aan de hand? Wat doen wij verkeerd? In deze sessie zullen wij (Femke C. Kirschner en Paul A. Kirschner) uit de doeken doen hoe en waarvoor samenwerkend leren goed in te zetten is in het onderwijs.

Downloads

Presentatie (pdf)

Preview

Podcast

  • Inclusief:
  • Podcast
  • Presentatie

Hoe Wij Leren: De Cognitiefpsychologische grondslagen van het Leren

Paul Kirschner

Omschrijving

Het is echt niet voldoende om te leren/weten wat je ‘moet’ doen als leraar/leerling om het eigen leren of die van jouw leerlingen te bevorderen en verbeteren. In mijn woorden: hoe je het leren en lesgeven effectief, efficiënt en bevredigend maakt. Het is ook belangrijk, en zelfs misschien belangrijker, dat je weet waarom iets werkt, hoe iets werkt, wanneer iets wel/niet werkt enzovoorts. Alleen zo word je wat Donald Schön noemt een ‘reflective practitioner’; een professioneel die kan reflecteren op wat zij/hij doet om het beter te begrijpen en uiteindelijk het beter te doen. In deze presentatie worden de grondslagen van hoe wij informatie verwerken om te leren gebaseerd op een aantal basisprincipes uit de onderwijs- en cognitieve psychologie over hoe wij leren.

Downloads

Presentatie (pdf)

Preview

  • Inclusief:
  • Presentatie

Progressief achteruit: zwartboek over de teloorgang van het funderend onderwijs

Jaap Scheerens

,

Paul Kirschner

Omschrijving

In allerlei nota’s wordt geklaagd over teruglopende prestaties en groeiende ongelijkheid in het Nederlandse onderwijs. Maar wat opvalt is dat die nota’s vervolgens geen oplossingen bieden, maar wel allerlei “vernieuwingen” die juist meer problemen veroorzaken. Voorbeelden zijn gepersonaliseerd leren, het inwisselen van het centraal examen voor een maatwerkdiploma, een driejarige brugperiode en flexibilisering van de lerarenopleiding. Wij vergeleken de situatie in Nederland met andere landen waar een soortgelijke “progressieve” koers wordt gevaren (Finland, Schotland en Nieuw-Zeeland); ook daar vertonen de scores op internationale toetsen een dalende lijn maar ook met Engeland die omhoog lijkt te krabbelen.
De oplossing moet komen van meerdere “aanvalslijnen”, verbetering van de arbeidsomstandigheden van leraren en van de lerarenopleidingen, “evidence-informed” didactiek, meer vakinhoudelijk inbreng, rationalisering van de curriculumontwikkeling en meer…

Downloads

Presentatie (pdf)

Preview

  • Inclusief:
  • Presentatie

Inleiding ‘Wijze Lessen’: Cognitieve Psychologie en Goed Onderwijs

Paul Kirschner

Omschrijving

Deze sessie vormt een inleiding van de ‘Wijze Lessen’ draad vanuit een cognitief psychologisch perspectief. Hoe onze hersenen werken (onze cognitieve architectuur) bepaalt hoe wij informatie verwerken en dus hoe wij leren. Kennis van onze cognitieve architectuur is even belangrijk voor de leerkracht als kennis van de werking van onze lichaam is voor de arts. Is onze instructie in overeenstemming met deze architectuur, dan wordt het leren bevorderd en vindt het plaats op een effectieve, efficiënte en bevredigende wijze. Houden wij geen rekening hiermee, dan wordt het leren belemmerd c.q. vindt helemaal geen leren plaats. In deze sessie wordt een aantal van de cognitief psychologische grondslagen van ‘Wijze Lessen’ uit de doeken gedaan.

Evidence-informed onderwijs verbeteren: de kennis is er, de verbetering (nog) niet. Hoe komt dat en wat is daarvoor nodig?

Paul Kirschner

,

Adrie Visscher

,

Hannah Bijlsma

Omschrijving

Het evidence-informed verbeteren van onderwijs “has a thin record of success”. Het succes van Op de schouders van reuzen en Wijze lessen, en een groeiende belangstelling voor effectief lesgeven, leiden nog niet tot wezenlijke verbeteringen. Hoe komt dat? De slechte aansluiting van wetenschappelijk onderzoek op de onderwijspraktijk wordt vaak genoemd. Als nieuwe werkwijzen wel aansluiten en bewezen positieve effecten hebben op de leerprestaties, dan blijkt het animo om die werkwijzen toe te passen gering.
Willen scholen beter worden? Hoe urgent vinden scholen en leraren het om te verbeteren? Willen ze ‘zo goed mogelijk’ worden, of ‘goed genoeg’ blijven? Hebben leraren geen tijd om aan verbetering te werken, of is dat een te gemakkelijk excuus? Hoe bereiken we dat effectieve praktijken net als in de geneeskunde en landbouw ook in het onderwijs grootschalig benut worden, zodat leerlingen daarvan kunnen profiteren? In de workshop gaan we op dit soort vragen in.

Deze sessie werd gegeven door Hannah Bijlsma, Adrie Visscher en Paul Kirschner.

Preview

Podcast

  • Inclusief:
  • Podcast

Productieve leerstrategieën voor productief leren

Paul Kirschner

,

Tim Surma

Omschrijving

Logan Fiorella en Richard Mayer schreven een artikel (2006) over acht generatieve leerstrategieën. Bij generatief leren moeten leerlingen actief de leerstof reorganiseren en integreren met hun voorkennis. Het gaat om activiteiten die leerlingen ertoe aanzetten iets zinvols te produceren dat verder gaat dan de informatie die door een leraar of het leermateriaal worden verstrekt . Daarbij moeten leerlingen hun eigen voorkennis activeren en koppelen aan de nieuwe informatie. Uitgangspunt is dat hierdoor de integratie van de nieuwe informatie in bestaande kennisstructuren van de leerling (het assimileren van nieuw leerstof in hun cognitieve schema’s) bevordert. Doen zij dit, dan wordt het makkelijker het geleerde toe te passen in nieuwe situaties. Fiorella en Mayer bespreken acht leerstrategieën die generatief leren kan bevorderen, te weten: samenvatten, (concept)mappen, tekenen, verbeelden, zelftesten,zelf verklaren (uitleggen aan jezelf), aan elkaar doceren (peer teaching) en uitbeelden.

Deze sessie werd gegeven door Paul Kirschner en Tim Surma.

Podcast

  • Inclusief:
  • Podcast

10 tips voor afstandsonderwijs

Paul Kirschner

Omschrijving

Door de Covid-19 pandemie gaan we allemaal door een periode die niemand van ons ooit heeft meegemaakt. Met betrekking tot het onderwijs en het leren, kinderen kunnen niet naar school en we moeten ze helpen om thuis te kunnen leren. Helaas, kan dit nog weken of maanden duren. Gelukkig biedt online onderwijs een oplossing, maar de instructietechnieken zijn niet (helemaal) hetzelfde als wat we in de klas doen tijdens het face-to-face onderwijs. In deze presentatie worden 10 nuttige tips gegeven om u en uw leerlingen te helpen.

Opname

  • Inclusief:
  • Sessieopname

‘Wijze Lessen’: Cognitieve Psychologie en Goed Onderwijs

Paul Kirschner

Omschrijving

Deze sessie vormt een inleiding van de ‘Wijze Lessen’ draad vanuit een cognitief psychologisch perspectief. Hoe onze hersenen werken (onze cognitieve architectuur) bepaalt hoe wij informatie verwerken en dus hoe wij leren. Kennis van onze cognitieve architectuur is even belangrijk voor de leerkracht als kennis van de werking van onze lichaam is voor de arts. Is onze instructie in overeenstemming met deze architectuur, dan wordt het leren bevorderd en vindt het plaats op een effectieve, efficiënte en bevredigende wijze. Houden wij geen rekening hiermee, dan wordt het leren belemmerd c.q. vindt helemaal geen leren plaats. In deze sessie wordt een aantal van de cognitief psychologische grondslagen van ‘Wijze Lessen’ uit de doeken gedaan.

Downloads

Presentatie (pdf)

Opname

  • Inclusief:
  • Sessieopname
  • Presentatie

Inleiding ‘Wijze Lessen’: Cognitieve Psychologie en Goed Onderwijs

Paul Kirschner

Omschrijving

Deze sessie vormt een inleiding van de ‘Wijze Lessen‘ draad vanuit een cognitief psychologisch perspectief. Hoe onze hersenen werken (onze cognitieve architectuur) bepaalt hoe wij informatie verwerken en dus hoe wij leren. Kennis van onze cognitieve architectuur is even belangrijk voor de leerkracht als kennis van de werking van onze lichaam is voor de arts. Is onze instructie in overeenstemming met deze architectuur, dan wordt het leren bevorderd en vindt het plaats op een effectieve, efficiënte en bevredigende wijze. Houden wij geen rekening hiermee, dan wordt het leren belemmerd c.q. vindt helemaal geen leren plaats. In deze sessie wordt een aantal van de cognitief psychologische grondslagen van ‘Wijze Lessen‘ uit de doeken gedaan.

Downloads

Presentatie (pdf)

Opname

  • Inclusief:
  • Sessieopname
  • Presentatie

Op de Schouders van Reuzen: Inspirerende inzichten uit de cognitieve psychologie voor leerkrachten

Paul Kirschner

Omschrijving

Deze bijzondere Keynote staat in het teken van de uitreiking van het eerste exemplaar van het boek ‘Op de Schouders van Reuzen’.

Het boek vertaalt 24 wetenschappelijke kernartikelen uit de cognitieve- en onderwijswetenschappen naar de dagelijkse lespraktijk.

Begrippen als Cognitive Load Theory, Dual Coding en Scaffolding klinken mooi en er zit degelijk onderwijskundig onderzoek achter, maar hoe kun je als leraar deze wetenschappelijke begrippen effectief toepassen in je lespraktijk?
Paul A. Kirschner en twee jonge wetenschappers (Luce Claessens en Steven Raaijmakers) schreven het voor u op. Dankzij de medewerking van Didactief en financiering door 10 onderwijsstichtingen, 1 PABO en de PO-raad kan elke leraar in het PO (en straks ook het VO) beschikken over deze uiterst toegankelijke gids. Paul zal in deze Keynote de betekenis 3 of 4 van de kernartikelen toelichten en u laten zien hoe u er in uw lessen gebruik van kan maken.

Aan de orde komen:
· Cognitive Load Theory
· Dual Coding
· Advance Organisers
· Assessment en Terugkoppeling

Ten slotte zal het eerste exemplaar van het boek uitgereikt worden.

Download gratis het boek

Extra’s (hand-out, werkblad enz.)

  • Inclusief:
  • Presentatie
  • Extra's (hand-out, werkblad enz.)
Ga naar de bovenkant